Instalacja fotowoltaiczna to znacząca inwestycja, dlatego potencjalni inwestorzy często zadają pytanie: "Czy to się naprawdę opłaca?". W tym artykule przedstawimy rzeczywiste przykłady oszczędności, jakie można uzyskać dzięki instalacji paneli słonecznych, oraz przeanalizujemy, jak zmieniły się warunki rozliczeń prosumentów w Polsce.
Jak działają systemy rozliczeń prosumentów w Polsce?
Zanim przejdziemy do konkretnych przykładów oszczędności, warto zrozumieć, jak działają systemy rozliczeń prosumentów w Polsce, ponieważ mają one kluczowy wpływ na opłacalność całej inwestycji.
System net-metering (dla instalacji zgłoszonych do 31 marca 2022)
Prosumenci, którzy zgłosili instalację do przyłączenia do sieci elektroenergetycznej do 31 marca 2022 roku, korzystają z systemu net-metering. W tym systemie:
- Nadwyżki energii odprowadzane do sieci są magazynowane wirtualnie
- Dla instalacji do 10 kWp można odebrać 80% oddanej energii (wskaźnik 1:0,8)
- Dla instalacji 10-50 kWp można odebrać 70% oddanej energii (wskaźnik 1:0,7)
- Okres rozliczeniowy wynosi 12 miesięcy
System net-billing (dla instalacji zgłoszonych od 1 kwietnia 2022)
Prosumenci, którzy zgłosili lub zgłoszą instalację od 1 kwietnia 2022 roku, są objęci systemem net-billing. W tym systemie:
- Nadwyżki energii odprowadzane do sieci są sprzedawane po cenie rynkowej
- Energia pobierana z sieci jest kupowana po cenie rynkowej
- Prosument otrzymuje tzw. "wartość energii" na depozycie prosumenckim
- Środki z depozytu można wykorzystać na pokrycie kosztów energii przez 12 miesięcy
Rzeczywiste przykłady oszczędności - system net-metering
Przyjrzyjmy się najpierw przykładom oszczędności dla prosumentów korzystających z systemu net-metering.
Przykład 1: Dom jednorodzinny w Warszawie
- Roczne zużycie energii: 3600 kWh
- Instalacja fotowoltaiczna: 4 kWp
- Koszt instalacji (2021): 20 000 zł (po dotacji z programu "Mój Prąd")
- Roczna produkcja energii: 3800 kWh
- Roczna oszczędność (przy cenie energii 0,75 zł/kWh): 2700 zł
- Prosty czas zwrotu inwestycji: około 7,4 lat
Właściciel tej instalacji zredukował swoje rachunki za energię o ponad 90%. Płaci jedynie stałe opłaty dystrybucyjne wynoszące około 230 zł rocznie.
Przykład 2: Dom z pompą ciepła w Krakowie
- Roczne zużycie energii: 6500 kWh (w tym pompa ciepła)
- Instalacja fotowoltaiczna: 7,2 kWp
- Koszt instalacji (2020): 32 000 zł (po odliczeniu ulgi termomodernizacyjnej)
- Roczna produkcja energii: 6800 kWh
- Roczna oszczędność (przy cenie energii 0,75 zł/kWh): 4875 zł
- Prosty czas zwrotu inwestycji: około 6,6 lat
W tym przypadku fotowoltaika pokrywa nie tylko standardowe zużycie energii, ale również zasila pompę ciepła, co znacząco obniża łączne koszty ogrzewania i energii elektrycznej.
Rzeczywiste przykłady oszczędności - system net-billing
A teraz przyjrzyjmy się przykładom dla prosumentów objętych systemem net-billing.
Przykład 3: Dom jednorodzinny w Gdańsku
- Roczne zużycie energii: 3500 kWh
- Instalacja fotowoltaiczna: 5 kWp (celowo przewymiarowana)
- Koszt instalacji (2023): 25 000 zł (po dotacji z programu "Mój Prąd")
- Roczna produkcja energii: 4750 kWh
- Autokonsumpcja: 20% (970 kWh zużywane na bieżąco)
- Energia sprzedawana do sieci: 3780 kWh
- Wartość sprzedanej energii (przy średniej cenie 0,54 zł/kWh): 2041 zł
- Wartość zaoszczędzonej energii (przy cenie 0,75 zł/kWh): 728 zł
- Całkowita roczna oszczędność: 2769 zł
- Prosty czas zwrotu inwestycji: około 9 lat
Jak widać, w systemie net-billing czas zwrotu inwestycji jest nieco dłuższy, ale wciąż atrakcyjny, szczególnie przy rosnących cenach energii.
Przykład 4: Dom z magazynem energii w Poznaniu
- Roczne zużycie energii: 4200 kWh
- Instalacja fotowoltaiczna: 6 kWp z magazynem energii 5 kWh
- Koszt instalacji (2023): 45 000 zł (po dotacji z programu "Mój Prąd")
- Roczna produkcja energii: 5700 kWh
- Autokonsumpcja (dzięki magazynowi): 70% (3990 kWh zużywane na bieżąco lub z magazynu)
- Energia sprzedawana do sieci: 1710 kWh
- Wartość sprzedanej energii (przy średniej cenie 0,54 zł/kWh): 923 zł
- Wartość zaoszczędzonej energii (przy cenie 0,75 zł/kWh): 2993 zł
- Całkowita roczna oszczędność: 3916 zł
- Prosty czas zwrotu inwestycji: około 11,5 lat
Dodanie magazynu energii wydłuża czas zwrotu inwestycji, ale znacząco zwiększa poziom autokonsumpcji i uniezależnia od sieci energetycznej.
Jak policzyć własne oszczędności?
Aby oszacować potencjalne oszczędności dla swojego gospodarstwa domowego, możesz skorzystać z poniższego wzoru:
Dla systemu net-metering:
Roczna oszczędność = Roczna produkcja energii × Współczynnik (0,8 dla instalacji do 10 kWp) × Cena energii
Dla systemu net-billing:
Roczna oszczędność = (Autokonsumpcja × Cena zakupu energii) + (Energia odprowadzona do sieci × Cena sprzedaży energii)
Dodatkowe czynniki wpływające na opłacalność fotowoltaiki
1. Rosnące ceny energii
W ostatnich latach ceny energii w Polsce systematycznie rosną. Prognozy wskazują, że ten trend utrzyma się w kolejnych latach, co dodatkowo zwiększa opłacalność inwestycji w fotowoltaikę.
2. Trwałość instalacji
Nowoczesne panele fotowoltaiczne mają gwarancję wydajności nawet do 25-30 lat. Po okresie zwrotu inwestycji, przez kolejne 15-20 lat instalacja będzie generować praktycznie "darmową" energię.
3. Wzrost wartości nieruchomości
Domy wyposażone w instalacje fotowoltaiczne osiągają wyższe ceny na rynku nieruchomości. Szacuje się, że wartość nieruchomości może wzrosnąć o 3-4% po instalacji systemu fotowoltaicznego.
4. Niezależność energetyczna
Posiadając własne źródło energii, stajemy się mniej zależni od zewnętrznych dostawców i wzrostów cen rynkowych.
Podsumowanie - czy fotowoltaika się opłaca?
Na podstawie przedstawionych przykładów i analiz możemy stwierdzić, że instalacja fotowoltaiczna nadal jest opłacalną inwestycją, nawet w systemie net-billing. Czas zwrotu inwestycji wynosi obecnie:
- 6-8 lat dla instalacji w systemie net-metering
- 8-10 lat dla podstawowych instalacji w systemie net-billing
- 10-12 lat dla instalacji z magazynem energii
Biorąc pod uwagę, że trwałość instalacji wynosi 25-30 lat, jest to wciąż bardzo dobra inwestycja. Dodatkowo, przy rosnących cenach energii, rzeczywisty czas zwrotu inwestycji może być jeszcze krótszy.
Warto pamiętać, że każda instalacja jest indywidualnym przypadkiem, a rzeczywiste oszczędności zależą od wielu czynników, takich jak lokalizacja, nachylenie dachu, zużycie energii czy nawyki użytkowników.
Chcesz dokładnie oszacować potencjalne oszczędności dla swojego domu? Nasi eksperci są gotowi przygotować szczegółową analizę opłacalności dopasowaną do Twoich potrzeb.
